JavaScript Metinsel İşlemler
JavaScript metin, kelime veya string veri türü içinde arama yapma, uzunluk bulma, parçalama, değiştirme, büyük küçük harf dönüşümü, birleştirme ve diziye dönüştürme metin işlemleri yer alıyor.
Yusuf SEZER gibi tanımlanmış temel veri türleri fonksiyon ve özelliklere sahip değildir.
Ancak JavaScript metin fonksiyon ve özelliklerini temel veri türleri içinde kullanabilmemizi sağlar.
string veri türü
JavaScript metin veri türü veya string Yusuf SEZER gibi harflerden oluşan değeri saklamak ve üzerinde işlem yapmak için kullanılır.
Metin veri türünün değeri çift veya tek tırnak arasına yazılır.
var ismim = "Yusuf SEZER"; // Çift tırnak kullanımı
var ismim = 'Yusuf SEZER'; // Tek tırnak kullanımı
Metin veri türünde tırnak kullanmak istenirse dış tırnaktan farklı bir tırnak işareti ekleyerek kullanılabilir.
<script>
var ismim = "Yusuf 'Sefa' SEZER"; // Çift tırnak içerisinde tek tırnak
var ismim1 = 'Yusuf "Sefa" SEZER'; // Tek tırnak içerisinde çift tırnak
alert(ismim1);
</script>
Özel karakter kullanmak
JavaScript metin veri türü içerisinde tırnak işareti veya farklı bir işaret kullandığımızda hata verir.
var ismim = "Yusuf "Sefa" SEZER";
Hatayı önlemek için ters eğik çizgi \ kaçış karakterini kullanabiliriz.
Ters eğik çizgi özel karakterleri normal karakterlere dönüştürür.
var ismim = "Yusuf \"Sefa\" SEZER";
var ismim1 = 'Yusuf \'Sefa\' SEZER';
Kaçış karakteri sadece tırnak işareti için değil tüm özel karakterlerin eklenmesi için kullanılır.
Sıkça kullanılan özel karakterler;
Eklenen | Ekrana yazılan |
---|---|
\’ | Tek tırnak |
\” | Çif tırnak |
\\ | Ters eğik çizgi |
Metin uzunluğu
Metin uzunluğu için length özelliği kullanılır.
<script>
var ismim = "Yusuf SEZER";
alert(ismim.length);
</script>
Metin içinde arama
Metin içinde arama yapmak için indexOf fonksiyonu kullanılır.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.indexOf("Yusuf"));
</script>
Fonksiyon aranan değerin ilk bulunduğu yerin pozisyonunu verir.
Metin içinde arama yapmak için lastIndexOf fonksiyonu da kullanılır.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.lastIndexOf("Yusuf"));
</script>
Fonksiyon aranan değerin son bulunduğu yerin pozisyonunu verir.
Aranan değer bulunmazsa indexOf ve lastIndexOf fonksiyonları -1 değeri verir.
Metin içinde arama yapmak için search fonksiyonu da kullanılır.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.search(/yusuf/gi));
</script>
JavaScript indexOf ve search metin fonksiyonları aynı işlemi ve sonucu verir.
Ancak search fonksiyonu daha gelişmiş arama kriteri yazmayı sağlar.
Metin parçalama
Metin parçalamak için 3 fonksiyon kullanılır.
- slice(başlangıç, bitiş);
- substring(başlangıç, bitiş);
- substr(başlangıç, uzunluk);
slice
Belli bir alanı almak için slice fonksiyonu kullanılır.
slice fonksiyonu başlangıç ve bitiş pozisyonu olmak üzere 2 parametre alır.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.slice(11, 23));
</script>
Başlangıç ve bitiş değeri negatif verilirse başlangıç pozisyonu saymaya değerin sonundan başlar.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.slice(-11, 23));
</script>
Tek parametre verilirse parametre pozisyonundan başlayarak değerin tamamını verir.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.slice(11));
</script>
Veya
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.slice(-11));
</script>
Negatif değerler bazı tarayıcılarda düzgün çalışmamaktadır.
substring
substring fonksiyonu slice fonksiyonu ile aynı işleve sahiptir.
Tek fark substring fonksiyonu negatif değer kabul etmez.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.substring(11, 23));
</script>
Tek parametre verilirse parametre pozisyonundan başlayarak değerin tamamını verir.
substr
substr fonksiyonu slice fonksiyonu ile aynı işleve sahiptir.
Tek fark substr fonksiyonunun ikinci parametresi değerden alınacak karakter sayısını belirtir.
<script>
var metin = "Merhaba ben Yusuf SEZER";
alert(metin.substr(11, 12));
</script>
İlk parametre negatif olursa başlangıç pozisyonu değerin sonundan başlar.
İkinci parametre uzunluk olduğundan negatif olamaz.
Tek parametre verilirse parametre pozisyonundan başlayarak değerin tamamını verir.
Metin değiştirme
Metin içindeki değeri başka bir değer ile değiştirmek için replace fonksiyonu kullanılır
<script>
var metin = "Merhaba ben Sefa SEZER";
alert(metin.replace("Sefa", "Yusuf"));
</script>
replace fonksiyonunda düzenli ifadeler kullanarak eşleşme genişletilebilir.
Varsayılan olarak sadece ilk eşleşen kelime değiştirilir birden fazla benzer kelimenin değiştirilmesi için düzenli ifadeler kullanılır.
<script>
var metin = "Merhaba ben Sefa Sefa SEZER";
alert(metin.replace(/Sefa/g, "Yusuf"));
</script>
Metin değiştirmek için replace fonksiyonu kullanıldığında fonksiyon değeri değiştirmez, yeni bir değer verir.
<script>
var metin = "Merhaba ben Sefa Sefa SEZER";
alert(metin.replace(/Sefa/g, "Yusuf"));
alert(metin);
</script>
Metni büyük ve küçük harfe çevirme
Metin içindeki harfleri büyük harfe çevirmek için toUpperCase fonksiyonu kullanılır.
<script>
var metin = "Yusuf SEZER";
alert(metin.toUpperCase());
</script>
Metin içindeki harfleri küçük harfe çevirmek için toLowerCase fonksiyonu kullanılır.
<script>
var metin = "Yusuf SEZER";
alert(metin.toLowerCase());
</script>
Metin birleştirme
İki veya daha fazla metni birleştirme için concat fonksiyonu kullanılır.
<script>
var metin = "Merhaba ben";
var ismim = "Yusuf SEZER";
alert(metin.concat(" ",ismim));
</script>
JavaScript concat fonksiyonu yerine birleştirme operatörü (+) kullanılabilir.
<script>
var metin = "Merhaba ben";
var ismim = "Yusuf SEZER";
alert(metin + " " + ismim);
</script>
Metinden karakter alma
JavaScript ile metinden karakter almak için 2 fonksiyon kullanılır.
- charAt(konum);
- chartCodeAt(konum);
charAt
charAt fonksiyonu metin veri türündeki parametre ile belirtilmiş karakteri verir.
<script>
var metin = "Yusuf SEZER";
alert(metin.charAt(6));
</script>
charCodeAt
charCodeAt fonksiyonu metin veri türündeki parametre ile belirtilmiş karakterin kodunu verir.
<script>
var metin = "Yusuf SEZER";
alert(metin.charCodeAt(6));
</script>
Metni diziye dönüştürme
split fonksiyonu metin veri türündeki değeri diziye dönüştürür.
<script>
var metin = "Yusuf SEZER";
alert(metin.split(" "));
</script>
Fonksiyona parametre eklenmezse herhangi bir işlem yapılmaz.
Paremetre olarak boş değişken verilirse her karakteri ayrı ayrı diziye atayacaktır.
<script>
var metin = "Yusuf SEZER";
alert(metin.split(""));
</script>
JavaScript Derslerine buradan ulaşabilirsiniz…
Hayırlı günler dilerim.