ASP.NET Nedir?

Microsoft tarafından geliştirilen ve ASP betik dilinin devamı olan ASP.NET nedir, ne işe yarar ve nasıl kullanılır ile ilgili bilgiler yer alıyor.

ASP.NET nedir?

ASP.NET Microsoft firmasının .NET platformunu geliştirmesiyle birlikte Active Server Pages betik dilinin .NET diline entegre edilmiş halidir.

.NET hakkında detaylı bilgi için .NET Nedir? yazımı okuyabilirsiniz.

ASP Microsoft tarafından 1996 yılında geliştirilen sunucu taraflı çalışan ve dinamik web sayfaları oluşturmak için geliştirdiği bir betik dilidir.

Bu dil istemciden gelen isteklere göre veritabanı işlemleri ve ActiveX teknolojisini kullanarak çeşitli işlemler yapmaya olanak sağlamaktaydı.

Microsoft firmasının 2000 yılında .NET platformunu geliştirmesiyle birlikte ASP betik dilini yapısı neredeyse tamamen değiştirilerek .NET platformuna entegre edilmiştir.

ASP dilinin .NET platformuna geçmesiyle birlikte ASP.NET olarak adlandırılmış ve .NET platformunun çalışma biçimine göre çalışır hale gelmiştir.

Böylece ASP sayfalarını .NET platformunun sağladığı CLR sayesinde dilden bağımsız bir şekilde geliştirme yapmayı sağlamıştır.

Ancak .NET platformunu ana dili C# olarak belirlendiğinden genellikle C# dili kullanılarak geliştirme yapılmaktadır.

ASP.NET dosyalarının uzantısı .aspx olarak belirlenmiştir.

ASP.NET WebForms

ASP.NET, .NET platformuyla birlikte görsel arayüz geliştirmeyi kolay hale getiren WinForms yapısının benzeri niteliğine WebForms olarak adlandırılan bir teknoloji ile gelmiştir.

WebForms teknolojisi Visual Studio geliştirme ortamında sayfaya sürükle bırak mantığına dayalı olarak sayfa yüklendiğinde, butona tıklandığında yapılması gereken komutların yazıldığı bir yapıdır.

Örneğin; Aşağıdaki komutlar code-behind olarak adlandırılan alana yazıldığında sayfa başlığına Merhaba dünya yazdıracaktır.

protected void Page_Load(object sender, EventArgs e) {
    Title = "Merhaba dünya";
}

Visual Studio geliştirme ortamı araç kutusunda yer alan bileşenler sayfaya yüklenip olaylar belirlenerek hızlı geliştirme yapılabilir.

WebForms ile hızlı uygulamalar geliştirilse de büyük çaplı projelerde web sayfasına WebForms yapısının çalışabilmesi için çeşitli kodlar ekler.

Benzer şekilde bileşenlere ait olayları izleyebilmek için her olay sonrası web sayfasına istek gönderir.

NOT: .NET Core ile birlikte WebForms desteği kaldırılmıştır.

ASP.NET MVC

Web teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte ASP.NET 2007 yılı itibariyle MVC olarak adlandırılan bir yazılım mimarisini katmıştır.

Bu mimari WebForms yapısından farklı olarak büyük çaplı projeler geliştirmeye ve geliştirilen uygulamanın test edilebilir olmasına imkan vermektedir.

ASP.NET MVC teknolojisi .NET platformunun güncel hali .NET Core içerisinde de desteklenmektedir.

ASP.NET MVC hakkında detaylı bilgi için .NET Derslerine bakabilirsiniz.

ASP.NET Core

.NET platformunun devamı olan .NET Core ile birlikte ASP.NET içerisinde önemli değişiklikler olmuştur.

ASP.NET artık System.Web alanında değil Microsoft.AspNetCore.App paketi olarak kullanılmaktadır.

.NET Derslerine buradan ulaşabilirsiniz.

Hayırlı günler dilerim.